Skip to main content

Baybayin sa kompyuter

Ngayon na na pukaw muli ang aking interes sa lumang pasulat, natutuwa ako na naka-download ako ng true type font (TTF) na walang bayad ng baybayin mula sa web. Paumanhin lang po kung may pagkakamali ang pagsulat ko sa baybayin. Huli akong gumamit nito ay noong nasa paaralang elementarya pa ako. Sinubukan ko paglaruan ang TTF. Ito ang pinakapaborito kong awit ni Florante (na palagiang naming iniaawit noong nasa ika-3 baitang kami) na nakasulat sa baybayin.




Noong nasa grade 6 ako, tinuruan kami ng aming guro sa Araling Panlipunan na sumulat gamit ang baybayin. Dito ko natutunan gumamit ng mga kudlit na nagpapahiwatig na ang mga baybay ay nagapahiwatig na ito kaparis ng isang patinig. Ang kudlit na "+" o ang virama sa wikang Ingles ay tinuturing na "vowel killer" ay inimbento ni Padre Francisco Lopez noong taong 1620. Ito ay unang ginamit sa Doctrina Christiana para sa mga Ilokano. Ngunit di ito naging malawak ang paggamit nito.

Ang pagsulat sa baybayin ay tuluyang nawala kahit na malawak ang paggamit nito ng mga prayle para sa pagpapalaganap ng ebanghelyo. Sa siglong ika-18 bihira na makakita ng Pilipinong marunong sumulat sa baybayin. Higit na madaling matutunan ang mga titik Romano.

Ngunit, ngayon na madali ng magsulat ng baybayin gamit ang kompyuter, marami na ang nagkakaroon ng interes dito.

Ngayon may usapin na ibalik ang pasgulat sa baybayin. Ngunit marahil hindi na ito praktikal. Ngunit sa pagsasanay ko sa pagsulat, masasabi natin na madali palang gamitin ang baybayin.

Comments

Popular posts from this blog

Simoun's lamp has been lit, finally.. not by one but by the many!

"So often have we been haunted by the spectre of subversion which, with some fostering, has come to be a positive and real being, whose very name steals our serenity and makes us commit the greatest blunders... If before the reality, instead of changing the fear of one is increased, and the confusion of the other is exacerbated, then they must be left in the hands of time..." Dr Jose Rizal "To the Filipino People and their Government" Jose Rizal dominates the Luneta, which is sacred to the Philippine nation as a place of martyrdom. And many perhaps all of those executed in the Luneta, with the exception of the three Filipino secular priests martyred in 1872, have read Rizal's  El Filibusterismo . Dr Rizal's second novel is a darker and more sinister one that its prequel but has much significance across the century and more after it was published for it preaches the need for revolution with caveats,  which are when the time is right and who will in...

Kung bakit dapat maging wikang pambansa din ang Ingles

Isang kakatwang eksena ang nasaksihan ko sa isang pribabdong opisina kamakailan lang. Dalawang empleyado ang inatasang bigyan ng solusyon ang isang isyu tungkol sa logistics. Ang isa ang tubong Davao at ang isa ay taga Iloilo. Ang unang wika nila ay Cebuano (Bisaya) at Hiligaynon (Ilonggo). Ang dalawang wika ay halos pareho ngunit may mga katagang iba ang kahulugan sa isa't isang wika. Ginamit nila ang wika nilang kinalakihan at hindi sila nagkaintindihan. Ang nangyari tuloy ay gumamit na lang sila ng wikang Ingles! Yung na nga rin ang sabi ko. Mag-English na lang kaya kayo! At bakit di wikang Filipino ang ginamit nila? Sa totoo lang, marami pa rin ang hindi bihasa sa Filipino upang gamitin ito sa mga larangan tulad ng logistics. At hindi lamang sa mga larangang teknikal, sa mga biyahe ko sa ibat-ibat lugar sa Pilipinas, ang mga naka-paskel sa mga CR o palikuran tungkol sa pagtitipid ng tubig ay naka sulat sa 1)Wika ng rehiyon 2) Wikang Ingles 3) at minsa'y sa wikang Filipino S...

Leonard Co (1953-2010), Filipino botanist

With much sadness and shock I learned from WWF chair Lory Tan that internationally renowned botanist Leonard Co was killed together with a guide and a forest ranger last Monday, 15 November in a firefight in Leyte between Armed Forces of the Philippines soldiers and Communist guerrillas. As the Philippine Daily Inquirer reports it ,  Co and his researchers were surveying a forest plot of the Energy Development Corporation (EDC) for native Philippine trees and plants especially those that are in danger of extinction, like this Rafflesia flower (the picture I got from Dr Julie Barcelona's blog . Thank you Julie) The 41 year old Communist insurgency has again claimed another life of the best and brightest of the Philippines. In Leonard Co's case, a bright life that cannot be replaced. For he was one of if not the last of  the classically trained botanists in plant taxonomy and systematics in the Philippines. While one can learn the basics of these disciplines i...