Skip to main content

Baybayin sa kompyuter

Ngayon na na pukaw muli ang aking interes sa lumang pasulat, natutuwa ako na naka-download ako ng true type font (TTF) na walang bayad ng baybayin mula sa web. Paumanhin lang po kung may pagkakamali ang pagsulat ko sa baybayin. Huli akong gumamit nito ay noong nasa paaralang elementarya pa ako. Sinubukan ko paglaruan ang TTF. Ito ang pinakapaborito kong awit ni Florante (na palagiang naming iniaawit noong nasa ika-3 baitang kami) na nakasulat sa baybayin.




Noong nasa grade 6 ako, tinuruan kami ng aming guro sa Araling Panlipunan na sumulat gamit ang baybayin. Dito ko natutunan gumamit ng mga kudlit na nagpapahiwatig na ang mga baybay ay nagapahiwatig na ito kaparis ng isang patinig. Ang kudlit na "+" o ang virama sa wikang Ingles ay tinuturing na "vowel killer" ay inimbento ni Padre Francisco Lopez noong taong 1620. Ito ay unang ginamit sa Doctrina Christiana para sa mga Ilokano. Ngunit di ito naging malawak ang paggamit nito.

Ang pagsulat sa baybayin ay tuluyang nawala kahit na malawak ang paggamit nito ng mga prayle para sa pagpapalaganap ng ebanghelyo. Sa siglong ika-18 bihira na makakita ng Pilipinong marunong sumulat sa baybayin. Higit na madaling matutunan ang mga titik Romano.

Ngunit, ngayon na madali ng magsulat ng baybayin gamit ang kompyuter, marami na ang nagkakaroon ng interes dito.

Ngayon may usapin na ibalik ang pasgulat sa baybayin. Ngunit marahil hindi na ito praktikal. Ngunit sa pagsasanay ko sa pagsulat, masasabi natin na madali palang gamitin ang baybayin.

Labels

Labels:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Simoun's lamp has been lit, finally.. not by one but by the many!

"So often have we been haunted by the spectre of subversion which, with some fostering, has come to be a positive and real being, whose very name steals our serenity and makes us commit the greatest blunders... If before the reality, instead of changing the fear of one is increased, and the confusion of the other is exacerbated, then they must be left in the hands of time..." Dr Jose Rizal "To the Filipino People and their Government" Jose Rizal dominates the Luneta, which is sacred to the Philippine nation as a place of martyrdom. And many perhaps all of those executed in the Luneta, with the exception of the three Filipino secular priests martyred in 1872, have read Rizal's  El Filibusterismo . Dr Rizal's second novel is a darker and more sinister one that its prequel but has much significance across the century and more after it was published for it preaches the need for revolution with caveats,  which are when the time is right and who will in...
Post a Comment
Read more

Kung bakit dapat maging wikang pambansa din ang Ingles

Isang kakatwang eksena ang nasaksihan ko sa isang pribabdong opisina kamakailan lang. Dalawang empleyado ang inatasang bigyan ng solusyon ang isang isyu tungkol sa logistics. Ang isa ang tubong Davao at ang isa ay taga Iloilo. Ang unang wika nila ay Cebuano (Bisaya) at Hiligaynon (Ilonggo). Ang dalawang wika ay halos pareho ngunit may mga katagang iba ang kahulugan sa isa't isang wika. Ginamit nila ang wika nilang kinalakihan at hindi sila nagkaintindihan. Ang nangyari tuloy ay gumamit na lang sila ng wikang Ingles! Yung na nga rin ang sabi ko. Mag-English na lang kaya kayo! At bakit di wikang Filipino ang ginamit nila? Sa totoo lang, marami pa rin ang hindi bihasa sa Filipino upang gamitin ito sa mga larangan tulad ng logistics. At hindi lamang sa mga larangang teknikal, sa mga biyahe ko sa ibat-ibat lugar sa Pilipinas, ang mga naka-paskel sa mga CR o palikuran tungkol sa pagtitipid ng tubig ay naka sulat sa 1)Wika ng rehiyon 2) Wikang Ingles 3) at minsa'y sa wikang Filipino S...
Post a Comment
Read more

Marikina River and the "janitor" fish

My newest environmental science research project is to determine the evolutionary biology of invasion by the "janitor fish" in Marikina River. Today we made our first survey and collections. Marikina River is the"greenest"in Metro Manila but that is just on the surface. One master's student is doing her thesis on biotic integrity and a volunteer MD is working on the project too. The "janitor fish (Pterygoplichthys sp) is the dominant fish now in the river,displacing traditional Marikina food fishes such as dalag and hito. The fish are collected and left to rot on the riverbanks. Despite this, there is still some subsistence fishing on the river. The highest densities of the fish are observed near sewage outfalls where they find food to eat. It is likely that the fish can be controlled if we can clean up the river! BTW the name "janitor fish" insults janitors. The fish thrive in dirty rivers and don't clean them up. Janitors on the other hand, ...
Post a Comment
Read more